Zelfgemaakte propionaat-lak door middel van Thinner.
Benodigdheden voor 1 liter lak, klaar om aangebracht te worden:
thinner, stukjes propionaat voor een totaal van ongeveer 150g, een luchtdichte pot (verfpot, confituur-pot, ...).
De vlotste manier om te beginnen is het maken van een beperkte hoeveelheid
lak, bvb 0.75l. Op deze manier kan je snel zien of de lak te dik of te
vloeibaar is.
Giet thinner in een pot en voeg de propionaat brokjes toe (ongeveer 1.5dl).
Vul de pot niet tot die vol is, 2/3 is op dit ogenblik voldoende. Laat het
mengsel staat gedurende een paar uur of een dag. Begin met het omroeren van
het mengsel met een stok want in dit stadium bevindt de propionaat zich op
de bodem van de pot en is hij nog erg stijf. Blijf roeren tot het
zachter/beweegbaarder wordt en sluit dan de pot opnieuw af. Schudt de pot
opnieuw. Herhaal deze stap enkele keren gedurende enkele dagen of tot je
merkt dat de lak homogener begint te worden. Merk op dat als je er teveel
propionaat hebt toegevoegd, het geheel veel brokken bevat en nogal stijf is.
Voeg dan meer thinner toe om het vloeibaarder te maken. Is de lak te
vloeibaar, voeg dan beetje bij beetje propionaat brokjes toe zodat hij
dikker wordt. Je merkt dat de lak gereed is als hij ongeveer de
vloeibaarheid heeft van behanglijm.
Het smeltproces duurt meestal 3-6 dagen, waarbij het sneller gaat als je de
pot regelmatig schudt en je de lak omroert.
Wordt de lak hard, dan kan je hem weer vloeibaar maken door er thinner aan
toe te voegen.
Om sneller de goede vloeibaarheid van de lak te bekomen, moet je oefenen.
Oefening baart kunst!
Het gebruik van propionaat-lak voor pluggen.
Wanneer je de plug hebt gevormd, geschuurd en alle delen hebt ingelijmd, dan
kan je beginnen met het onderdompelen van je plug in de lak. Voor de eerste
keer moet je de plug ongeveer 30 minuten in de lak onderdompelen of zolang
tot er geen luchtbelletjes meer uit het pluglijf komen. Laat het geheel
drogen. Je kan deze stap herhalen na ongeveer 30 minuten of vroeger, als de
laklaag niet meer kleverig aanvoelt. Ik herhaal deze stap ongeveer 10-16
keer voor ik aan het spuiten van de plug begin. Als ik gebruik maak van
reflex-folie op mijn pluggen, dan moet ik de plug minimaal 4 keer
onderdompelen. Op de een of andere manier blijft de lak van de plug lopen
waardoor ik daarmee ben gestopt. Hetzelfde geldt als ik witte propionaat-lak
maak. Ik dompel de plug 2-4 keer onder in de heldere lak na de laatste witte
laag. Witte propionaat-lak vloeit beter na elke keer dat ik de plug erin
onderdompel, daardoor is het beter om de plug te blijven onderdompelen tot
het afvloeien stopt. Meestal is 2 tot 3 onderdompelen in de heldere lak
voldoende.
Bij lakken waarbij het nodig is dat je de plug onderdompelt, moet je de
verfsoorten voor het spuiten aanpassen omdat deze soms reageren met de
thinner. Het beste is om eerste je verf te testen op een plankje voor je
begint aan het spuiten van je plug. Anders bekom je een "psychedelische"
afwerking op je plug! Wateroplosbare verfsoorten (deka-lack of Createx) zijn
een goede keuze. Ik gebruik zelf airbrush gekoppeld aan auto-lak verf die
ik koop bij een lokale autoverdeler. Voor ik een verfsoort koop, vraag ik
eerst of de verfsoorten bruikbaar zijn met thinner-lak. Na het spuiten van
de plug dompel ik de plug meestal 3-6 keer onder in de heldere lak. (noot
van het Lurebuilding-team: deze vorm van lakken wordt zeer veel toegepast in
Zweden en Finland waardoor ginds geweten is waar het over gaat. Wil je er in
België of Nederland mee aan de gang, neem dan dit artikel mee ter
verduidelijking.)
Als de luchtvochtigheid in de kamer waar je de plug lakt redelijk hoog is,
dan bestaat de kans dat de lak melkachtig wordt na het onderdompelen. Geen
nood, je kan dit probleem erg snel oplossen door de plug even in thinner
onder te dompelen. Vochtige lucht is slecht voor de vorm van lakken.
Let er ook op dat het inhaleren van de thinner-dampen slecht is voor je
gezondheid. Doe dit enkel in een goed geventileerde kamer of gebruik een
verfmasker. Roken of vuur maken zijn ook uit den boze. Daardoor kan er brand
ontstaan of ken je zelf ook brandwonden oplopen want de thinner-dampen zijn
erg ontvlambaar.
Bij het onderdompelen moet je de plug eerst langs de ene zijde
onderdompelen, dan langs de andere zodat het hele lijf bedekt is met lak. Na
het onderdompelen gebruik ik een tandenstoker of een vijs om de schroefogen
opnieuw vrij te maken, maar niet aan die kant waar de lak vloeit.
Het exacte aantal keren dat je de plug moet onderdompelen is moeilijk te
bepalen. Meestal kan je het niet een voldoende aantal keren doen!!
Propionaat-lak met aceton (korte versie).
Je kan er ook voor kiezen om de propionaat brokken te smelten met aceton.
Alle stappen zijn dezelfde als bij thinner maar propionaat brokken smelten
sneller door het toevoegen van aceton. Ik gebruik zelf aceton als ik witte
lak wil maken, maar net zo vaak gebruik ik thinner. Voor heldere lak gebruik
ik enkel thinner omdat ik de mening ben toegedaan dat deze sterker is dan
wanneer ik aceton gebruik. Aceton-lak breekt bvb sneller als je het neusoog
wil buigen om de plug te tunen (rechtdoor te laten lopen als hij afwijkt van
het gewenste, rechte traject). De aceton-lak is echter wel een goede keuze
als je de plug een beetje dikker wil maken. Aceton-lak is veel dikker dan
thinner-lak, maar vraag me niet waarom dat precies zo is. Als je de plug
enkel in het wit wil afwerken, dan zijn 3-4 keer onderdompelen voldoende,
tenminste als de lak voldoende dik is. Bij het gebruik van thinner-lak zijn
5-6 keer onderdompelen voldoende, of zelfs meer.
Een laatste raad van groot belang: meng nooit lak op basis van aceton en lak
op basis van thinner. Het mengsel zal troebel en onbruikbaar worden.