Zo maak ik mijn jerkbaits.
In onderstaand verhaal wil ik graag duidelijk maken hoe ik mijn jerkbaits maak. Dit doe ik aan de hand van het zogenaamde "flipper" model waar ik toevallig mee bezig was. Voor hetzelfde geld was dit echter een andere jerkbait geweest. Deze "flipper" is van het hybride type wat zoveel inhoud als dat hij alles doet behalve niets, indien je hem binnenvist. Hij danst van links naar rechts, van boven naar beneden en kijkt, als je te hard tikt, ook nog eens achter zich of hij niet door een vervelende snoek wordt gevolgd. Erg leuk om te vissen en makkelijk bovendien. Ingooien, op diepte laten komen en dan met kleine tikje onregelmatig terugvissen waarbij je gerust even mag pauzeren.
Punt 1 Het model.
Je neemt het model van de jerkbait die je op papier en uitgeknipt hebt over op het hout van je keuze. Voor drijvende jerkbaits gebruik ik red ceder en voor zinkende meranti. Deze zaag je vervolgens uit met de decoupeerzaag. Let hierbij op dat het houten voorwerp na het zagen mooi symmetrisch is. De decoupeerzaag loopt tijdens het zagen nogal eens weg in het hout waardoor de bovenzijde en onderzijde van de zaagsnede niet identiek zijn. Dit kun je corrigeren door met een rasp de jerkbait alsnog symmetrisch te maken. Vervolgens gebruik je achtereenvolgens de rasp, vijl en grof en fijn schuurpapier om de randen af te ronden en het hout mooi glad te maken. Al naar gelang het model kun je dan de gaten voor het lood, de haken en het bevestigingsoog in je jerkbait boren. Doe dit allemaal nauwkeurig in het midden.
Punt 2 Het uitloden.
Voor het uitloden gebruik ik lood wat in cylinders gerold wordt. Hiervoor maak ik stripjes lood van ongeveer 5mm breed met een lengte van 20 mm naar gelang de diameter van het geboorde gat. Als ik deze vervolgens oprol moeten ze klemmen als ik ze in het gat breng. Ze worden met een hamer en drevel stevig in het gat gebracht totdat deze volkomen gevuld is. Vervolgens worden de schroefogen ingedraaid voorzien van splitringen en haken. Vergeet ook het spinstangetje niet in het bevestigingsoog te plaatsen omdat deze ook een gewicht vertegenwoordigt. Het geheel wordt in een teil met water gebracht waarbij je moet zorgen dat de jerkbait licht horizontaal zinkt. Zinkt de jerkbait te snel of schuin dan boor je het teveel aan lood weg. Blijft hij drijven dan zul je de gaten dieper moeten boren en opnieuw moeten vullen met (meer) lood. Als het uitloden naar tevredenheid is kun je het gat afwerken met vloeibaar hout om het na het drogen mooi glad af te werken. Om teleurstellingen te voorkomen ga ik in dit stadium naar de waterkant om de actie te beoordelen. Van dit type jerkbait maak ik enkele die verschillen in zinksnelheid. Zo ben ik beter in staat om verschillende dieptes af te vissen. Ik vind het namelijk weinig zin hebben om eerst 30 seconden te moeten wachten alvorens ik met binnenvissen kan beginnen als ik in een diepere waterlaag wil vissen.
Punt 3 Het gronden.
Om bij het verven houvast te hebben maak ik van een dunne spijker een haakje welke ik met een druppel contactlijm vastzet in het gaatje waar de staartdreg komt. De eerste drie lagen van de jerkbait worden gevormd door grondverf waarbij ik een droogtijd van 24 uur aanhoud tussen de verschillende lagen. Om een glad resultaat te verkrijgen kun je het beste na elke laag gaan schuren met schuurpapier nr 180. Hierdoor worden alle oneffenheden weggehaald. Ik laat de jerkbait nu een week liggen om het grondverf goed uit te laten harden. Voor het uiteindelijk op kleur brengen schuur ik de jerkbait eerst nat met waterproof schuurpapier nr 600 waarna ik hem vervolgens droog. Mijn meest gebruikte verftechniek is vervolgens het tamponeren. Hierbij maak je gebruik van de tamponeer kwast die bestaat uit een ronde kop met een groot aantal haren van geringe lengte. Deze staan kort op elkaar en vormen een harde borstel. Door deze vervolgens in de verf te stippen en te gaan stempelen/deppen onstaat het resultaat wat met de camera is vastgelegd. Op enige foto's is de kop te zien van de tamponeer kwast..
Punt 4 Het verven.
Ik zal aan de hand van de foto's proberen te vertellen hoe het een en ander in zijn werk gaat. Bij het verven maak ik gebruik van potjes acryl verf (merk Talens Decorfin, wood and stone). Deze kun je kopen bij de betere hobby winkels. Om de potjes niet uit te laten drogen meng je met een cocktail prikker de verf en breng deze hiermee vervolgens op een schoteltje. Hier wordt dan ook de tamponeer kwast van verf voorzien.
Ten eerste breng je de kleur op van de buik, in dit geval fluor geel. Vaak begin ik met de lichtste kleur en eindig met de donkerste. Dit houdt in dat eerst de buik gedaan wordt, dan de onderkant, dan de bovenkant en tenslotte het contrast. Als laatste komen de ogen aan de beurt.
Als de gele kleur goed dekkend is aangebracht begin je met het opzetten van de onderkant, in dit geval fluor oranje.
Om een betere overgang te krijgen van geel naar oranje meng je de beide kleuren op het schoteltje. Vervolgens breng je dit mengsel aan op de scheidingslijn van beide kleuren. Hier kun je creatief mee omgaan om verschillende intensiteiten van de kleuren te krijgen.
Het is nu tijd om het bovenste gedeelte van een kleur te voorzien, in dit geval fluor groen. Door deze ook weer met geel te vermengen krijg je het resultaat als op de foto.
Omdat ik van contrast houd in mijn pluggen en jerkbaits breng ik met een uiterst droge tamponeer kwast vaak nog een contrasterende kleur aan, in dit geval goud en zwart. Ook kun je natuurlijk strepen aanbrengen met een kwast of watervaste viltstift.
De ogen maak ik met behulp van de kop van verschillende dikte spijkers. Selecteer de spijkers dan ook op een ronde, platte kop. De kop van de spijker doop je in de verf en plaatst hem vervolgens rechtstandig op de plaats van de jerkbait waar het oog komen moet. Door dit met geringe kracht te doen krijg je een mooi rond oog. Oefening baart kunst. Als het oog goed droog is plaats je de pupil met een kleinere spijker op een zelfde manier.
Punt5 Het aflakken.
Het geheel is nu klaar voor gebruik ware het niet dat deze verflaag erg kwetsbaar is voor de roofvistanden en de weersinvloeden. Om ze enigszins hier tegen te beschermen plaats je een harde laklaag over de verflaag heen. Zelf maak ik na wat experimenteren gebruik van Silvatane van het Akzo concern. Deze wordt nauwelijks geel, geeft een mooie glans en reageert niet met de verflaag. Hij wordt opgebracht met een kwast.
Punt 6 Het monteren van de schroefogen.
Rest ons alleen nog om de jerkbait te voorzien van de schroefogen. Ik gebruik hiervoor de schroefogen van 28 mm. Deze worden in de voorgeboorde gaten verlijmd met contactlijm of secondenlijm. Tot op heden is er nog geen schroefoog bij de vangst van een roofvis losgegaan.
Ik hoop op deze manier een indruk gegeven te hebben van de mogelijkheden die je hebt als je enige jerkbaits wilt maken en niet over spuitbussen beschikt. Vergeet echter niet dat het verven op deze manier veel tijd in beslag neemt. Verder wil ik een ieder veel succes wensen met het maken van zijn jerkbaits met vele mooie vangsten. Er gaat namelijk voor een kunstaasvisser niets boven de vangst van een roofvis aan zelfgemaakt kunstaas.
Klaas-Jan Zuidema.
K.J.C.Zuidema@12move.nl